Wat is een soa?
Soa is de afkorting van ‘seksueel overdraagbare aandoening’. Soa’s zijn besmettelijke ziektes die u kunt oplopen als u onveilig gevreeën heeft. De bekendste soa’s zijn:
Het is mogelijk dat u een SOA heeft zonder dat u er iets van merkt. U kunt dus een ander besmetten zonder dat u het door heeft. Drie weken na de besmetting kunnen de meeste soa’s aangetoond worden met een test. Als u vermoedt dat u HIV heeft, kunt u zich pas drie maanden na de besmetting laten testen. Eerder heeft een HIV-test geen zin. Alle testen kunnen door uw huisarts worden afgenomen.
De meeste soa’s zijn goed te behandelen als u er op tijd bij bent. Sommige soa’s kunnen voor ernstige gezondheidsproblemen zorgen als deze niet op tijd behandeld worden.
Welke klachten heb ik bij een soa?
Zoals hiervoor beschreven, heeft u niet altijd door dat u een soa heeft. Maar de volgende klachten kunnen betekenen dat u een soa heeft opgelopen:
Vrouwen kunnen last hebben van:
- Afwijkende vaginale afscheiding. Het kan bijvoorbeeld sterk ruiken, sterk toegenomen zijn of een andere kleur hebben.
- Vaginaal bloedverlies als zij niet ongesteld zijn
- Wratten op en rondom de schaamlippen en de vagina
- Zweertjes op en rondom de schaamlippen en de vagina
- Branderige blaasjes op en rondom de schaamlippen en vagina
- Bloedverlies na het vrijen
- Irritatie en pijn in de onderbuik
Mannen kunnen last hebben van:
- Vocht en/of pus uit de plasbuis
- Een pijnlijke gezwollen balzak, soms kan deze ook rood zijn
- Wratten op de eikel en/of penis
- Blaasjes op de eikel en/of penis
- Zweertjes op de eikel en/of penis
Overige klachten die beide kunnen hebben zijn:
- Pijn bij het plassen
- Pijn bij de anus
- Zweertjes en wratten bij de anus
- Gele ogen en een gele huid
- Gezwollen klieren in de lies
- Jeuk tussen het schaamhaar en tussen de billen
- Koorts
- Afwijkende afscheiding uit de anus
Wat kan ik zelf doen bij een soa?
Als u vermoedt dat u een soa heeft, raden wij u aan om:
- U te laten testen door uw huisarts. Als u een soa heeft, informeert uw huisarts u over de juiste behandeling.
- Uw bedpartner(s) te waarschuwen.
- In de tussentijd veilig te vrijen. Doe dit in ieder geval tot dat de uitslag bekend is en/of tot u behandelt en genezen bent.
Wanneer moet ik naar de dokter bij een soa?
U moet contact opnemen met uw huisarts als:
- U vermoedt dat u een soa heeft en daarover wilt praten
- U zich wilt laten testen
- U vragen heeft over de start van uw behandeling. Hoe sneller u behandelt kunt worden hoe beter.
Bel met spoed uw huisarts, de GGD, de soa-poli of de eerste hulp als:
- U onveilig gevreeën heeft met iemand die besmet is met HIV of hepatitis B. Dit is nodig, omdat de besmetting voorkomen kan worden als u op tijd PEP-medicijnen krijgt.