Wat is narcolepsie?
Narcolepsie is een slaapziekte en het wordt gekenmerkt doordat u vaak plotseling overdag in slaap valt. Bij narcolepsie is het slaap-waakritme verstoord, dat zijn de tijden dat u slaapt en wakker bent.
Het slaap-waak ritme wordt gereguleerd door uw biologische klok en de behoefte aan slaap. De hoeveelheid nodige slaap varieert voor iedereen. Als u last heeft van narcolepsie, is dit ritme verstoord en valt u op willekeurige momenten in slaap. Ook bent u dan vaak overdag slaperig, zelfs als u voldoende slaap gehad heeft de vorige nacht.
Slaapproblemen kunnen grote gevolgen hebben voor uw lichamelijke en psychische gezondheid. De slaapziekte veroorzaakt concentratieproblemen en spierverslappingsmomenten als u op een moment erg veel positieve emoties ervaart, bijvoorbeeld als u hard moet lachen.
Het is niet duidelijk waardoor narcolepsie ontstaat. Wel is het bekend dat het stofje hypocretine, die normaal gesproken aangemaakt wordt voor een goed slaap-waakritme, verdwijnt. Waardoor dit stofje verdwijnt, is niet zeker maar waarschijnlijk valt het afweersysteem deze cellen per ongeluk aan. Het is dus waarschijnlijk een auto-imuunziekte.
Welke klachten heb ik bij narcolepsie?
Narcolepsie kent de volgende klachten:
- U valt overdag plotseling in slaap. Dit gebeurt vaak als u gewoon stil zit of een rustige activiteit doet, maar dit kan ook gebeuren als u actief bezig bent met bijvoorbeeld sporten.
- U bent overdag slaperig.
- Het is lastig om in de nacht goed door te slapen.
- U heeft last van spierverslappingen als u veel positieve emoties ervaart, bijvoorbeeld wanneer u een lachbui heeft. Dit is een aanval die meestal maar enkele seconden tot twee minuten duurt.
- U heeft last van spierverlamming vlak voordat u gaat slapen. Dit houdt in dat de spieren plots verlammen, maar u maakt alles wel gewoon nog mee. Dit kan eng zijn, maar dit is verder niet gevaarlijk.
- U droomt heel heftig of heeft last van lucide dromen.
- U bent bang of u heeft sombere gevoelens.
- Het is lastig om uw focus ergens bij te houden.
- Gewichtstoename.
- Geheugenproblemen.
Wat kan ik zelf doen bij narcolepsie?
U kunt niet meer genezen van narcolepsie, als u het eenmaal heeft, gaat het ook niet meer weg. U kunt de volgende adviezen toepassen om het leven met narcolepsie iets makkelijker te maken:
- Vertel de mensen in uw omgeving dat u last heeft van narcolepsie. Zij weten dan precies hoe ze moeten handelen als u een slaapaanval krijgt en in overleg met de bedrijfsarts kunt u aanpassingen op het werk toepassen als dit nodig is.
- Vermijd het gebruik van alcohol en drugs.
- Zorg ervoor dat u voldoende lichaamsbeweging krijgt door regelmatig te gaan sporten.
- Het kan helpen om overdag op een vast moment een dutje te doen van 30 minuten.
- Zorg ervoor dat u iedere dag op dezelfde tijd gaat slapen en weer wakker wordt.
Veel mensen met narcolepsie slikken ook medicijnen. De medicijnen kunnen klachten verminderen, maar zullen u niet genezen. Medicijnen die u kunt krijgen zijn:
- Antidepressiva. Deze helpen bij heftige dromen en spierverslappingen.
- Stimulerende medicijnen. Deze helpen u om overdag wakker te blijven.
- Slaapmiddelen. Deze helpen u bij het slapen ’s nachts en zorgen dat u minder heftige dromen krijgt.
Wanneer moet ik naar de dokter bij narcolepsie?
Neem contact op met uw huisarts als u denkt dat u narcolepsie heeft. De huisarts zal u doorverwijzen naar een specialist, waar u wordt onderzocht. Dan wordt er een behandeling toegepast die voor u het beste is.